Rozwód z winy czy bez
Rozwód jednak bez winy a konkretnie z winy obojga
Pochwalimy się przyczynieniem do poprawy sytuacji prawnej Klienta naszej Kancelarii który poprosił nas o pomoc w sprawie rozwodowej na etapie apelacji. Sąd Okręgowy w Szczecinie orzekł rozwód z tzw. wyłącznej winy Klienta, winy męża. Naszym zadaniem było wesprzeć działania pierwszego pełnomocnika i zawalczyć o rozwód z winy obojga i zniesienie obowiązku alimentacyjnego na etapie apelacji cywilnej, o którym orzekł Sąd Okręgowy. Zagadnienie winy w rozkładzie pożycia i linii orzeczniczej w tym zakresie jest bardzo interesujące. Mimo, że spora część zwłaszcza koleżanek adwokatek, z którymi rozmawialiśmy w kategoriach kazusu prawniczego o tej sprawie, szukając "inspiracji" do wzmocnienia kierunku ataku niekorzystnego dla Klienta wyroku, nie dawało nam większych szans na sukces, nie poddaliśmy się. Dobre pismo, niezłe wystąpienie podczas rozprawy apelacyjnej - adwokat Krzysztof Tumielewicz, przyczyniło się do zmiany wyroku Sądu Okręgowego i orzeczenia rozwodu z winy obu stron, a w konsekwencji nieuwzględnieniu żądania zasądzenia alimentów na rzecz żony.
Podstawa prawna. W skrócie, art. 57 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego (KRO), czyli tzw. wina rozkładu pożycia - § 1. Orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. § 2. Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.
W tym przypadku zgodnego wniosku o nieorzekanie o winie nie było, stąd Sąd musiał ustalać kto i dlaczego winę ponosi.
Z orzecznictwa Sądów wynika między innymi, że Dla przyjęcia współwiny za rozkład pożycia między małżonkami wystarczy, gdy drugi małżonek swoim postępowaniem przyczynił się do tego rozkładu, chociażby stopień jego zawinienia był mniejszy; wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego nie podlega stopniowaniu. Tak Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2020-11-20 III CNP 6/20 (numer 2498352)
A ponadto, Jednak z punktu widzenia skutków przypisania winy obojgu małżonkom bez znaczenia pozostaje okoliczność, w jakim zakresie każde z nich przyczyniło się do powstania trwałego i zupełnego rozkładu pożycia. Nawet, jeżeli w okolicznościach konkretnej sprawy nie budzi wątpliwości, że wina jednej ze stron ma większy "ciężar gatunkowy", "przeważający" charakter, nie wyklucza to przypisania współwiny drugiemu małżonkowi. Jeżeli pewne zachowania małżonka, stanowiące współprzyczynę rozkładu pożycia, naruszają określone obowiązki wynikające z ustawy lub zasad współżycia społecznego, a podjęte były w stanie pełnego rozeznania, w tym także w okresie remisji choroby psychicznej, mogą one zostać ocenione jako zawinione. Tak Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2001-01-05 V CKN 915/00 (numer 49421)
A ponadto, z uzasadnienia: Art. 57 § 1 KRO nie wprowadza rozróżnienia stopnia winy małżonków. Podstawą przyjęcia winy małżonka jest ustalenie, że jego zachowanie przyczyniło się do powstania lub pogłębienia rozkładu, obojętne natomiast ze stanowiska oceny winy jest to, w jakim stopniu każde z małżonków przyczyniło się do tego. Nierówny stopień winy małżonków nie stanowi przeszkody do uznania ich współwinnymi rozkładu pożycia. Małżonek, który zawinił powstanie jednej z wielu przyczyn rozkładu musi być uznany za współwinnego, chociażby drugi małżonek dopuścił się wielu i to cięższych przewinień. Tak Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2000-06-29 V CKN 323/00 (numer 49400)
Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie odróżnia winy większej i mniejszej, a małżonka, który zawinił jedną z wielu przyczyn rozkładu, należy uznać za współwinnego, choćby nawet wina drugiego małżonka w spowodowaniu innych przyczyn była cięższa. Tak Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 1999-10-22 III CKN 386/98 (numer 342590)
Z uzasadnienia: Użyte przez Sąd Apelacyjny sformułowania, że rozkład pożycia, pomimo tych zakłóceń nie był jeszcze zupełny i trwały oraz że do ostatecznego zerwania doprowadził powód, są wyrazem wadliwego założenia, że o winie za rozkład pożycia orzec można w oderwaniu od całego jego przebiegu, na podstawie jedynie konkretnego, ostatniego aktu definitywnie zamykającego, kończącego postępujący od pewnego czasu proces. Jest to założenie sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego oraz regułami wykładni omawianego przepisu, które każą uwzględniać wszystkie przyczyny składające się na proces rozkładu i sprzeciwiają się uzależnianiu rozstrzygnięcia o winie od ciężaru zawinienia. Stwierdzenie, że proces rozkładu osiągnął już stan pozwalający go określić mianem trwałego i zupełnego jest konieczną przesłanką orzeczenia rozwodu (art. 56 § 1 KRO), nie ten jednak tylko stan końcowy, ale przebieg rozkładu traktowanego jako proces, jego źródła i przyczyny są istotne dla rozstrzygnięcia o winie małżonków. Tak Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 1998-05-13 III CKN 484/97 (numer 133264)
Orzeczenie rozwodu z winy obu stron oznacza, że nie można rozróżnić winy większej i winy mniejszej. Małżonek, który zawinił jedną z wielu (kilku) przyczyn rozkładu pożycia, musi być uznany za współwinnego, chociażby drugi małżonek dopuścił się wielu i to cięższych przewinień. Niedopuszczalna jest bowiem kompensata wzajemnych przewinień. Tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 2004-02-10 I ACa 1422/03 (numer 67124)
Ze spraw własnych, Sąd Okręgowy w Szczecinie, wskazał, że oboje małżonkowie zaniedbywali związek małżeński, zwłaszcza poprzez nieumiejętność rozwiązywania pojawiających się na wielu płaszczyznach funkcjonowania ich związku konfliktów oraz brak podejmowania odpowiednich działań niwelujących te konflikty. Strony nie traktowały się także z należytym szacunkiem. W ten sposób w ocenie Sądu Okręgowego - obie strony naruszały ciążące na nich obowiązki małżeńskie. Stan ten doprowadził do sytuacji, w której związek małżeński stron nie funkcjonował prawidłowo, co w sposób postępujący osłabiało łączące ich więzi, prowadząc do rozkładu pożycia. Wobec tego zdaniem Sądu Okręgowego oboje małżonkowie swoim zachowaniem przyczynili się do rozkładu pożycia. Ponadto Sąd Okręgowy stwierdził, że pozwany zachował się wobec żony nielojalnie, czym doprowadził do definitywnego rozkładu ich pożycia. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że małżonkowie mieli często rozbieżne oczekiwania co do funkcjonowania małżeństwa. W rezultacie po zawarciu małżeństwa na wielu płaszczyznach funkcjonowania ich związku pojawiały się pomiędzy nimi konflikty. Sąd Okręgowy wskazał, że w takich sytuacjach przeważnie małżonkowie nie potrafili znaleźć ze sobą płaszczyzny porozumienia, żaden z małżonków nie chciał bowiem ustąpić i zweryfikować swoich oczekiwań.
Zespół Kancelarii Adwokackiej Tumielewicz adwokat Krzysztof Tumielewicz, adwokat Maria Tumielewicz, adwokat Marta Kowalińska, adwokat Sandra Wyległa, adwokat Alicja Krzyśko Makulska, adwokat Ilona Pawlikowska, to zespół adwokatów który posiada duże doświadczenie w sprawach o rozwód, podział majątku, sprawach rodzinnych, działowych, itp. www.adwokaciszczecin.pl, www.tumielewicz.pl
Zobacz również