Ogólna i podatkowa odpowiedzialność członków zarządu
Prawo gospodarcze ? spółki ? odpowiedzialność członków zarządu spółek - co nowego
Z praktyki Kancelarii Adwokackiej ? www.adwokat-Tumielewicz.pl
odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych ? bardzo częste zagadnienie w naszej praktyce.
Kiedy odejść, kiedy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, jakie mogę ponieść konsekwencje.
Tzw. odpowiedzialność ogólna członków zarządu ? art. 299 Kodeksu spółek handlowych (KSH), odpowiedzialność za zobowiązania cywilnoprawne spółki z o.o., niezależnie od ich rodzaju (np. umowy, odszkodowania, kary umowne).
Kiedy
Gdy spółka jest dłużnikiem, egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, a wierzyciele kierują swój uwagę przeciwko członkom zarządu - adwokaci z Kancelarii Tumielewicz - posiadają doświadczenie w sporach sądowych obejmujących przedmiotowe zagadnienia.
Co zrobić, żeby nie odpowiadać
Próbować wykazywać, że we właściwym czasie złożono wniosek o ogłoszenie upadłości lub otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, co w praktyce jest bardzo trudne, bo w większości przypadków, walczy się do końca, za długo zwlekając z tak radykalnymi decyzjami. Wiele podmiotów zaczyna mieć problemy finansowe nie dlatego, że nie ma majątku, a dlatego, że traci płynność finansową. Jeśli nie złożyliśmy wniosku we właściwym czasie, możemy próbować wykazywać, że nie ma naszej winy, w niezłożeniu wniosku, albo wierzyciel nie poniósł szkody mimo braku takiego wniosku.
Odpowiedzialność członków zarządu ma charakter cywilnoprawny, solidarny, a także odszkodowawczy, bo odnosi się do naprawienia szkody wierzyciela polegającej na braku zaspokojenia jego roszczenia.
Procedura
Pozew w sądzie cywilnym, proces kontradyktoryjny, gdzie ciężar dowodu w zakresie przesłanek uwalniających jest po stronie pozwanego członka zarządu. Adwokaci z Naszej Kancelarii Adwokackiej mają doświadczenie zarówno w sprawach przeciwko członkom zarządu, jak również wierzycielom ? adwokat Szczecin prawo gospodarcze, spółki, prawo handlowe.
To jednak nie koniec kłopotów członków zarządu spółek kapitałowych.
Dodatkowo ponoszą oni odpowiedzialność podatkową na podstawie art. 116 Ordynacji podatkowej, za między innymi zaległości podatkowe spółki z o.o., w tym składki ZUS traktowane w praktyce jak podatki.
Kiedy
Gdy istnieje zaległość podatkowa spółki, egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, zaś Organ podatkowy wydaje decyzję o solidarnej odpowiedzialności członka zarządu.
Jak się uwolnić
Próbować wykazać, że we właściwym czasie złożono wniosek o ogłoszenie upadłości lub otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, albo wykazywać brak winy w niezłożeniu wniosku, albo wskazywanie majątku spółki, z którego możliwa jest egzekucja zaległości podatkowych.
W jakim trybie
Postępowanie podatkowe przed organem administracji skarbowej, a następnie kontrola sądowoadministracyjna ? prawo odwołania się do WSA, NSA.
Na kanwie powyższych doświadczeń warto wspomnieć o Wyrok TSUE z dnia 27 lutego 2025 r. w sprawie C 277/24 (Adjak) - ważne orzeczenie w temacie odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki ? w pryzmacie prawa do obrony.
Prawo do obrony adwokat Szczecin pomoc prawna przy reprezentacji członków zarządu spółek, obsługa prawna spółek zoo, a także innych podmiotów gospodarczych - www.kairp.pl
- TSUE wskazuje, że polskie przepisy (np. art. 116 Ordynacji podatkowej) pozwalają na obciążenie solidarną odpowiedzialnością członka zarządu, co w praktyce pozbawienie go możliwości skutecznej obrony, a w konsekwencji narusza zasady prawa unijnego.
- TSUE uznało, że osoba pociągnięta do odpowiedzialności solidarnej powinna mieć dostęp do akt postępowania podatkowego spółki oraz możliwość podważenia ustaleń faktycznych i kwalifikacji prawnej zawartych w decyzji podatkowej.
Możliwość wznowienia postępowań
- orzeczenie TSUE otwiera drogę do wznowienia zarówno zakończonych postępowań podatkowych, jak i sądowo-administracyjnych, w przypadku, gdy członkowie zarządu byli pozbawieni praw do obrony
Zachowanie zasad proporcjonalności i prawa do obrony
- TSUE zaznacza, że państwa członkowskie muszą zapewnić adekwatne środki proceduralne, takie jak prawo do wglądu w akta czy podważania decyzji wymiarowych, w zgodzie z ogólnymi zasadami prawa UE
Warto też zwrócić uwagę na wyrok TSUE C-278/24 (Genzyński)
Ten wyrok z 30 kwietnia 2025 r. odnosi się do podobnego zagadnienia, ale rozciąga zakres odpowiedzialności i możliwości obrony:
- TSUE uznał, że mechanizm solidarnej odpowiedzialności członka zarządu jest zgodny z prawem UE, pod warunkiem że wyłączając odpowiedzialność, członek zarządu może wykazać, że:
- złożył w terminie wniosek o ogłoszenie upadłości, lub
- brak złożenia wniosku nie wynika z jego winy (np. działał z należytą starannością)
TSUE wyznaczył też konkretne terminy na wznowienie postępowań:
- 22 maja 2025 r. ? dla postępowań podatkowych;
- 22 lipca 2025 r. ? dla postępowań przed sądami administracyjnymi
Podsumowując ? wskazać należy, że niestety TSUE nie orzeka wprost, że odpowiedzialność może być całkowicie wyeliminowana. Jednak wyznaczenie procedur obronnych i możliwość przedstawienia dowodów może powodować uchylenie odpowiedzialności w konkretnych przypadkach.
Możliwości
- analiza sprawy prowadzone lub zakończone po 27 lutego 2025 r. pod kątem naruszenia prawa do obrony i dostępu do akt.
- rozważyć złożenie wniosku o wznowienie, jeśli są podstawy
- przygotowanie linii obrony opartej na dowodzie należytej staranności lub braku winy
Zapraszamy do współpracy, prawo administracyjne, prawo gospodarcze, prawo spółek.
Jak to się ma do odpowiedzialności z art. 299 KSH
Założenia są podobne ? do odpowiedzialności z art. 116 Ordynacji podatkowej czyli solidarnej odpowiedzialność członków zarządu za zaległości podatkowe. Stąd może się okazać, że argumentacja TSUE może być stosowana przez analogię w sprawach cywilnych prowadzonych na podstawie art. 299 KSH.
Ważne, a często spotykamy się z tym w praktyce Kancelarii - członek zarządu nie miał dostępu do akt postępowania spółki, w praktyce, nie mógł kwestionować ustaleń faktycznych i prawnych, które legły u podstaw decyzji obciążającej, wyroku zasądzającego.
W sporach z art. 299 KSH należy podnosić, że członek zarządu powinien mieć możliwość pełnego wglądu w dokumentację finansową spółki oraz postępowania egzekucyjne, zanim zostanie pociągnięty do odpowiedzialności. Jeżeli dostęp był utrudniony lub niemożliwy, np. po odwołaniu z funkcji, złożenia rezygnacji, można wskazywać na naruszenie prawa do obrony.
adwokat Krzysztof Tumielewicz - Kancelaria Adwokacka Tumielewicz
Zobacz również
Adwokaci Szczecin Kancelaria Adwokacka Tumielewicz w głównym wydaniu Faktów TVN w dniu 05 grudnia 2023 r. godzina 19:00. Adwokat Krzysztof(...)
Obrony w sprawach karnych Obrony w sprawach karnych, karnych skarbowych, karnych gospodarczych, w sprawach działania na szkodę spółki, w tym(...)
Głośne zatrzymanie Buddy Prokuratura Szczecin Loterie Promocyjne
Adwokaci z Kancelarii Adwokackiej Tumielewicz - w tym adwokat Marta Kowalińska od momentu zatrzymania - a adwokat Krzysztof Tumielewicz od(...)
Śmiertelne postrzelenie żołnierza w Szczecinie. Doszło do nieszczęśliwego wypadku .. czy oby wyłączenie spowodowanego przez osobę trzecią .. ? W(...)
Pracujemy - kolejne zatrzymania za wyłudzenia VAT-u w wysokości wielu milionów złotych.Przestępstwo wyłudzenia podatku VAT polega na tym, że firma(...)