List żelazny - Adwokat Szczecin

Procedura uzyskania listu żelaznego – przykłady z praktyki Kancelarii Adwokackiej Tumielewicz – Adwokat Krzysztof Tumielewicz

List żelazny co to ?

To decyzja Sądu dająca gwarancje odpowiadania do sprawy z tzw. wolności

W praktyce gwarancja wolności pod warunkiem, że złożymy oświadczenie, że stawimy się do prokuratora, w praktyce najczęściej, że wpłacimy poręczenie. 

Musimy wykazać, że jesteśmy za granicą. 

 

Różne praktyki różnych Sądów, a nawet różnych składów tych samych Sądów - co Sądy myślą o liście żelaznym ? 

Przykłady

W ocenie np. jednego Sądu Okręgowego w chwili obecnej brak jest podstaw do wydania listu żelaznego – inny zaś uważa, że można wydać list żelazny – dlaczego ?

List żelazny zapewnia podejrzanemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego zakończenia postępowania. Zgodnie z dyspozycją art. 281 § 1 k.p.k. jeżeli podejrzany (oskarżony) przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo Sąd okręgowy może wydać podejrzanemu list żelazny. Natomiast stosownie do treści art. 281 § 2 k.p.k. wydanie listu żelaznego możliwe jest tylko wówczas gdy wnioskującym jest prokurator bądź prokurator nie sprzeciwia się wydaniu listu żelaznego.

Sprzeciw prokuratura – jedyni uważaj, że wiążący – inni, że nie wiążący

 

Dlaczego ? W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 71 § 1 k.p.k. za podejrzanego uważa się osobę, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego. Wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów nie można jednak utożsamiać z jego sporządzeniem, gdyż wydanie postanowienia oznacza zarazem jego uzewnętrznienie. Aby postanowienie to zostało uznane za wydane, czyli prawnie skuteczne, niezbędne jest kumulatywne spełnienie 3 warunków: sporządzenie postanowienia, jego niezwłoczne ogłoszenie i przesłuchanie podejrzanego.

Prokurator sporządził postanowienie o przedstawieniu zarzutów, jednak do chwili obecnej nie zostały one ogłoszone Janowi, a on sam nie złożył jeszcze w sprawie wyjaśnień. Mając na uwadze treść art. 313 § 1 k.p.k. należy jednak mieć w polu widzenia, że ustawodawca przewidział sytuację gdy ogłoszenie postanowienia lub przesłuchanie podejrzanego nie jest możliwe z powodu jego ukrywania się lub nieobecności w kraju.

Wykładnia literalna art. 281 § 2 k.p.k. wskazuje, że list żelazny w postępowaniu przygotowawczym może być wydany tylko przy braku sprzeciwu prokuratora.
Inne Sądy , uważają, że sprzeciw prokuratora nie jest dla Sądu wiążący.

W judykaturze co prawda wskazuje się, że wykładnia systemowa i funkcjonalna art. 281 § 2 k.p.k. prowadzi do wniosku, że sąd okręgowy rozpoznający wniosek podejrzanego o wydanie listu żelaznego w postępowaniu przygotowawczym nie jest związany sprzeciwem prokuratora (tak m.in. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 29.03.2022 r., sygn. II AKz 222/22, LEX nr 3334354; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 7.02.2023 r., sygn. II AKz 523/22, LEX nr 3571590).

Jest to wykładnia contra legem, która czasami jest możliwa, jednak musi znajdować mocne podstawy aksjologiczne.

List żelazny to procesowy środek przymusu, spełniający cele podobne jak środki zapobiegawcze. Z jednej bowiem strony gwarantuje udział podejrzanego w toczącym się postępowaniu, a z drugiej strony wchodzi niejako w miejsce tymczasowego aresztowania, przy czym jego wydanie może być uzależnione od złożenia poręczenia majątkowego; w praktyce spełnia więc funkcje zapobiegawcze, zbliżone skutkami do tymczasowego aresztowania (uchwała Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 1996 r., sygn. I KZP 14/96, OSNKW 1996/11-12/78). Instytucja ta stanowi zatem alternatywę dla innych przewidzianych w tym dziale środków przymusu, co pociąga za sobą potrzebę rozważenia, czy wydanie podejrzanemu listu żelaznego będzie wystarczające dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania.
Najczęściej z procedurą listu żelaznego mamy do czynienia w sprawach dotyczących zorganizowanej grupy przestępczej, kiedy tymczasowe aresztowanie stosowane jest wobec wielu osób, a prokurator planuje wydanie postanowień o przedstawieniu zarzutów kolejnym osobom. Osoby ukrywają się przed organami ścigania, ponadto w dalszym ciągu prowadzone są czynności w celu ujawnienia innych przestępstw.

Rolą obrońcy w procedurze uzyskania listu żelaznego jest przekonanie Sądu, a najlepiej Prokuratura i Sądu, że list żelazny będzie wystarczający dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Jeśli Prokurator złoży pisemne oświadczenie, w którym podniesie zarzut, że wydanie listu żelaznego postawiłoby go w uprzywilejowanej sytuacji procesowej i wpłynęło negatywnie na tok śledztwa – to będzie to znacznie utrudniało uzyskanie listu żelaznego.

 

https://kairp.pl/aktualnosci/210-Adwokat-List-zelazny-procedura-uzyskania-przyklady.html

 

« wróć do aktualności

Zobacz również